5. Sekelumit Dari Akhlak Nabi SAW (1)
- Nabi shallallahu'alaihi wasallam adalah manusia terbaik akhlaknya. Allah Ta’ala telah memujinya dengan firman-Nya : “Sesungguhnya engkau seorang yang memiliki budi pekerti yang agung”. (Al-Qalam : 4). Allah menjadikannya sebagai teladan bagi kaum muslimin dalam perkataan dan perbuatannya sebagaimana Allah Ta’ala berfirman : “Adalah bagi kamu dalam diri Rasulullah terdapat teladan yang baik”. (Al-Ahzab : 21). Allah telah mengutusnya untuk menyempurnakan adab dan akhlak. Dalam hadits : “Aku diutus untuk menyempurnakan akhlak mulia”.
- Termasuk akhlak adalah kesuciaan diri dan rasa puasnya dengan apa yang ada (qana'ah). Beliau menerima pakaian dan makanan yang ada dan tidak menanyakan yang tidak ada. Beliau tidak mencela sesuatu makanan sama sekali, akan tetapi jika disukai, beliau memakannya, dan jika tidak menyukainya, beliau meninggalkannya. Beliau tidak menyuruh orang lain membencinya dan tidak meminta apa-apa dari seseorang. Beliau tidak memandang (mengharap) milik orang lain. Beliau seorang pemaaf yang tidak marah. Beliau bersabar atas cobaan dan gangguan yang menimpanya. Beliau memaafkan orang yang menyakiti hatinya dan rendah hati terhadap anak kecil maupun orang dewasa. Termasuk kerendahan hatinya adalah apabila beliau berjalan melewati anak-anak kecil, maka beliau memberi salam kepada mereka. Apabila seorang memanggilnya, maka beliau menjawabnya dengan perkataan “labbaik”. Beliau tidak suka seorang bangun dari tempat duduknya untuk menyambutnya. Beliau menjahit bajunya, memperbaiki sandalnya, menyapu rumahnya dan melayani keluarganya. Beliau membeli sesuatu lalu membawanya sendiri lalu membawa ke rumahnya sendiri. Kemudian sahabatnya berkata kepadanya, “Berikan kepadaku aga aku membawanya.” Maka beliau berkata, “Pemilik sesuatu lebih pantas membawanya.”
- Termasuk akhlak adalah keberanian. Orang pemberani mendekatinya pada waktu perang karena beliau dekat dari musuh. Teguh di atas perinsip, sabar dalam menunaikan kewajiban meskipun ada hambatan-hambatan yang berat dan gangguan-gangguan yang besar. Berkata benar dan bersikap jujur dalam semua perkataan dan perbuatannya hingga beliau tersohor diantara kaumnya dengan julukan Al-Amien (jujur).
- Beliau sangat takut kepada Allah Ta’ala. Memiliki banyak rasa malu besar kasih sayangnya dan tidak mengganggu manusia maupun hewan serta mengasihani kaum fakir miskin. Beliau banyak bersedekah kepada mereka dan memenuhi panggilan mereka jika mereka memanggilnya. Beliau makan bersama mereka dan menjenguk orang yang sakit diantara mereka. Beliau orang yang paling pemurah dan tidak menolak orang yang minta sesuatu darinya. Apabila tidak menemukan sesuatu padanya beliau berjanji untuk memberinya di lain waktu. Pada suatu hari datanglah seorang laki-laki kepadanya meminta sesuatu. Maka beliau memberinya kambing yang banyak, menutupi di antara celah gunung, kemudian ia kembali kepada kaumnya dan berkata, “Masuklah kamu ke dalam agama Islam. Sesungguhnya Muhammad memberi pemberian sebagai orang yang tak takut miskin”.
- Beliau menyayangi pelayan dan tak pernah membentak seorang pelayanpun. Beliau menyuruh memaafkan pelayan apabila bersalah. Beliau mengasih anak-anak kecil dan memberi salam kepada mereka. Apabila sedang mengerjakan shalat dan mendengar anak kecil menangis, beliau meringankan shalatnya. Pada suatu hari masuklah Sayyidina Hasan radhiyallahu 'anhu. Yang masih kecil ketika Nabi shallallahu 'alaihi wasallam sedang shalat kemudian ia menaiki punggung beliau di saat beliau sedang bersujud, maka belaiupun melambatkan sujudnya karena sayang kepadanya hingga ia turun dari punggung beliau. Adalah Anas bin Malik radhiyallahu 'anhu mempunyai saudara laki-laki bernama Abu Umair yang mempunyai seekor burung kecil berparuh merah sebagai teman bermainnya. Kemudian burung itu mati, pada suatu hari Nabi shallallahu 'alaihi wasallam datang menemuinya, Beliau melihat anak itu bersedih. Maka beliau berkata,“Kenapa dia?” Ada yang menjawab burungnya mati “Maka beliaupun berkat, “Hai Abu Umair, apa yang dilakukan nughair nama burung kecil berparuh merah (burung gelantik)?”
6. Sekelumit Dari Akhlak Nabi SAW (2)
- Adalah Nabi shallallahu 'alaihi wasallam berlaku baik kepada para sahabatnya. Beliau tersenyum dan bersikap ramah terhadap mereka dan memulai salam serta berjabat tangan dengan mereka. Beliau mengutamakan mereka daripada dirinya sendiri sehingga mereka mencintainya daripada diri dan anak-anak mereka Beliau menghormati tetangga dan menyuruh berbuat baik kepadanya, pada suatu hari beliau berkata pada salah seorang sahabatnya, “Apabila engkau memasak kuah maka perbanyaklah airnya dan bagikanlah kepada tetangga-tetanggamu”. Beliau menghormati tamu dan berbuat baik kepada para kerabatnya. Ketika datang kepadanya wanita yang menyusui Sayyidah Halimah as-Sa’diah radhiyallahu 'anha, di saat beliau sedang duduk, maka beliau menggelarkain serbannya dan memenuhi keperluannya. Nabi shallallahu 'alaihi wasallam menghormati pamannya, Al-Abbas seperti penghormatan terhadap ayah dan ibu.
- Nabi shallallahu 'alaihi wasallam mengingat masa persahabatannya yang lama dan beliau bersabda, “Sesungguhnya memelihara persahabatan termasuk pengamalan iman”. Sesudah wafat Sayyidah Khadijah radhiyallahu 'anha, apabila beliau menyembelih seekor kambing, maka dibagikannya daging kepada teman-teman. Apabila beliau diberi hadiah maka beliau berkata, “Bawalah ia ke rumah si fulan” ia adalah teman Khadijah”, bilamana tidak menjumpai salah seorang sahabatnya selama 3 hari, beliau menanyakannya, jika ia telah pergi jauh, maka beliau mendo'akannya, jika ia berada di rumah, beliau mengujunginya dan jika ia sakit maka beliau menjenguknya. Apabila menjanjikan sesuatu beliau menepatinya. Beliau melarang keras pelanggaran janji. Beliau suka mengatur pekerjaan-pekerjaannya dan menyempurnakannya. Nabi shallallahu 'alaihi wasallam bersabda, “Sesungguhnya Allah memerintahkan kebaikan atas segala sesuatu”. Beliau menyukai pula kebersihan dalam segala sesuatu : makanan, pakaian, tempat tinggal serta menyuruh memelihara kebersihan. Beliau bersabda dalam haditsnya “Kebersihan itu termasuk pengamalan iman”.
- Adalah Nabi shallallahu 'alaihi wasallam pada waktu berjalan tidak menoleh ke kanan ke kiri, apabila makan, beliau tidak makan sampai kenyang. Allah Ta’la berfirman : “Makan dan minumlah dan janganlah berlebih-lebihan, sesungguhnya Allah tidak menyukai orang-orang yang berlebihan” (Al-A’raf : 31). Pada waktu bicara beliau hanya bicara seperlunya, beliau bersabda, “Siapa yang diam dia selamat”. Beliau memelihara waktu-waktunya dan menghabiskan seluruhnya dalam mentaati Allah Subhanahu wa Ta'ala. Dalam hadits, “Adalah Nabi shallallahu 'alaihi wasallam menyebut nama Allah dalam seluruh waktunya dan shalat di tengah malam hingga pecah-pecah kedua telapak kakinya.
